PISARZ ZAPOMNIANY. TWÓRCZOŚĆ ZYGMUNTA KRZYŻANOWSKIEGO W KONTEKŚCIE CZASOPISM LITERACKICH ZWIĄZKU SOWIECKIEGO
PawełŁaniewski
(Uniwersytet Śląski w Katowicach)
W artykule przedstawione są kontakty rosyjskiego pisarza pochodzenia polskiego Krzyżanowskiego z literackimi czasopismami pierwszych dziesięcioleci istnienia ZSRR. Krzyżanowski, jako przedstawiciel awangardy i polskiej opozycji, zmagał się z politycznym zakazem publikacji. Większość jego prac została zablokowana tylko na czasopismach. Jednakże niektóre z jego najważniejszych dzieł ujrzały światło dzienne dzięki literackim czasopismom. Celem artykułu jest przedstawienie sytuacji społecznej, w której znalazł się autor, oraz zrównoważenie twierdzeń, pozostając w kontekście życia literackiego tamtego czasu.
PawełŁaniewski
(Uniwersytet Śląski w Katowicach)
W artykule przedstawione są kontakty rosyjskiego pisarza pochodzenia polskiego Krzyżanowskiego z literackimi czasopismami pierwszych dziesięcioleci istnienia ZSRR. Krzyżanowski, jako przedstawiciel awangardy i polskiej opozycji, zmagał się z politycznym zakazem publikacji. Większość jego prac została zablokowana tylko na czasopismach. Jednakże niektóre z jego najważniejszych dzieł ujrzały światło dzienne dzięki literackim czasopismom. Celem artykułu jest przedstawienie sytuacji społecznej, w której znalazł się autor, oraz zrównoważenie twierdzeń, pozostając w kontekście życia literackiego tamtego czasu.
ZYGMUNT KRZYŻANOWSKI W KONTEKŚCIE LITERATURY MNIEJSZEJ – ZARYS PROBLEMATYKI BADAWCZEJ
PawełŁaniewski
(Uniwersytet Śląski)
W literaturze początku XX wieku, a więc okresu najintensywniejszego rozwoju modernizmu, narodziły się dyskursy, które w otwarty sposób poszukiwały nowego sposobu opisu rzeczywistości, opierały się na zaprzeczeniu kwestii fundamentalnych dla nowoczesności i – w dłuższej perspektywie – dały początek myśli ponowoczesnej. Okres bezpośrednio poprzedzający pierwszą wojnę światową oraz następujący bezpośrednio po niej przyniósł olbrzymią dziejową traumę, która zachwiała wieloma kategoriami konstytutywnymi dla europejskiej świadomości. To właśnie wtedy Rudolf Pannwitz w pracy Kryzys kultury europejskiej po raz pierwszy użył terminu „postmodernizm”, definiującego porozpadową epokę, zrodzoną w rezultacie fiaska wielkiego modernistycznego projektu1. Niewątpliwie ogół obecnych wówczas agresywnych dyskursów i wzmożona działalność autorytarnych aparatów państwowych w znaczący sposób wpłynęły na kształt całego życia kulturalnego, ze szczególnym uwzględnieniem utworów przedstawicieli mniejszości. Perspektywa nieustannej konfrontacji mniejszości z dominującym aparatem państwowym oraz wynikająca z niej konieczność przekształceń w poetyce i konstrukcji utworów znalazły szczególne odzwierciedlenie w wykładni twórców schizoanalizy: Gillesa Deleuze’a i Félixa Guattariego. Badacze – skupiając się na twórczości Franza Kafki – opracowali ramy zróżnicowanego nurtu literackiego określonego mianem literatur mniejszych.
PawełŁaniewski
(Uniwersytet Śląski)
W literaturze początku XX wieku, a więc okresu najintensywniejszego rozwoju modernizmu, narodziły się dyskursy, które w otwarty sposób poszukiwały nowego sposobu opisu rzeczywistości, opierały się na zaprzeczeniu kwestii fundamentalnych dla nowoczesności i – w dłuższej perspektywie – dały początek myśli ponowoczesnej. Okres bezpośrednio poprzedzający pierwszą wojnę światową oraz następujący bezpośrednio po niej przyniósł olbrzymią dziejową traumę, która zachwiała wieloma kategoriami konstytutywnymi dla europejskiej świadomości. To właśnie wtedy Rudolf Pannwitz w pracy Kryzys kultury europejskiej po raz pierwszy użył terminu „postmodernizm”, definiującego porozpadową epokę, zrodzoną w rezultacie fiaska wielkiego modernistycznego projektu1. Niewątpliwie ogół obecnych wówczas agresywnych dyskursów i wzmożona działalność autorytarnych aparatów państwowych w znaczący sposób wpłynęły na kształt całego życia kulturalnego, ze szczególnym uwzględnieniem utworów przedstawicieli mniejszości. Perspektywa nieustannej konfrontacji mniejszości z dominującym aparatem państwowym oraz wynikająca z niej konieczność przekształceń w poetyce i konstrukcji utworów znalazły szczególne odzwierciedlenie w wykładni twórców schizoanalizy: Gillesa Deleuze’a i Félixa Guattariego. Badacze – skupiając się na twórczości Franza Kafki – opracowali ramy zróżnicowanego nurtu literackiego określonego mianem literatur mniejszych.